Xăng thơm là gì | Thành phần , công dụng , cách dùng , lưu ý

Xăng thơm là loại xăng có mùi thơm đặc trưng, nên người ta mới gọi nó là xăng thơm. Thực chất đây là loại xăng có thành phần chính là Butyl Acetate, công dụng của nó dựa trên quá trình thủy phân Butanol, axit axetic có axit sunfuric làm chất xúc tác.

Mời các bạn theo dõi bài viết dưới đây, từ đó cùng chúng tôi phân tích và tìm hiểu kỹ hơn về xăng thơm nhé!

Tìm hiểu về xăng thơm

Là loại xăng tồn tại ở dạng chất lỏng trong suốt, không màu, có hương thơm dễ chịu như dầu chuối. Nó tan chậm trong nước và dễ bị phân hủy. Đây là nguồn nguyên liệu xăng nhân tạo được dùng phổ biến trong đời sống con người và nhiều lĩnh vực sản xuất công nghiệp đa dạng.

Xăng thơm có công thức hóa học là : C6H12O2, chúng còn có tên gọi khác là xăng Nhật hay dầu chuối công nghiệp.

Xem thêm : Thiết bị truyền động là gì ? Phân loại , cách sử dụng !

Đặc điểm, tính chất

Xăng thơm bao gồm những đặc điểm, tính chất như sau :

• Dạng lỏng, Không màu hoặc màu nhẹ gần như trong suốt, có mùi dầu chuối đặc trưng nên dễ nhận biết, tan chậm trong nước thường.
• Dễ phân hủy và có độ bay hơi bình thường.
• Là loại xăng không dùng cho xe gắn máy và các loại phương tiện giao thông khác.
• Được dùng làm dung môi thay thế để pha loãng hóa chất như sơn nước, sơn dầu, keo mục in,…

Phân loại xăng thơm

Phụ thuộc vào nhu cầu và mục đích sử dụng khác nhau, người ta điều chế và phân xăng thơm ra thành nhiều loại. Mỗi loại được sản xuất theo một nồng độ nguyên chất nhất định. Từ đó, người dùng sẽ có đa dạng sự lựa chọn hơn.

Một số loại xăng thơm thường dùng như :

• Xăng thơm Butyl Acetate nhập khẩu : Là loại sơn tốt nhất được nhập khẩu từ nước ngoài như Thái Lan, Singapor,… có nồng độ nguyên chất cao nhất trong tất cả các dòng xăng hiện tại.
• Xăng thơm Butyl Acetate loại A : đây là hóa chất đạt chất lượng loại A, độ tinh khiết lên đến 96%, chất lượng không hề thua kém so với xăng nhập khẩu. Nó được sử dụng phổ biến trong nhiều ngành công nghiệp khác nhau.
• Xăng thơm Butyl Acetate A1 : Nó có hàm lượng tinh khiết cao, lên tới 90%, dùng cho nhu cầu tẩy rửa thấp hơn một chút. Tuy mức độ và công dụng không bằng xăng nhập khẩu và xăng loại A nhưng nó vẫn mang lại hiệu quả tuyệt vời.
• Xăng thơm Butyl Acetate A2 : Thường được sử dụng trong việc tẩy rửa và vệ sinh, vì nồng đồ nguyên chất trong khoảng 85%.
• Xăng thơm Butyl Acetate B : Đây là loại xăng ít được sử dụng nhất, nguyên nhân là do nồng độ nguyên chất của nó thấp nhất nên bị hạn chế về công dụng tẩy rửa.

Cách điều chế, sản xuất

Sản xuất xăng Nhật (xăng thơm, dầu chuối công nghiệp) hiện nay đa phần là áp dụng theo phương thức công nghiệp, thông qua việc este hóa một đồng phân Butanol và Axit axetic với hóa chất xúc tác là axit sulfuric.

Cụ thể, người ta sản xuất bằng quá trình este hóa, có xúc tác của axit butylic và axit axetic, với chất xúc tác axit sunfuric là cả hai chất phản ứng. Rồi dùng rượu làm dung môi và chất đồng xúc tác.

Xem thêm : Hướng dẫn 3 cách kết nối van bướm với đường ống A-Z !

Công dụng – Vai trò xăng thơm

Xăng Nhật đã không còn xa lạ với chúng ta, nó hiện diện hàng ngày trong đời sống cũng như hoạt động sản xuất của con người. Chỉ có sự khác biệt là ta sử dụng và tiếp xúc với nó một cách trực tiếp hay gián tiếp mà thôi.

Có lẽ, nó đã trở thành một phần không thể thiếu. Đó là lý do vì sao nó được sử dụng phổ biến trong sinh hoạt và nhiều lĩnh vực công nghiệp đến vậy, tiêu biểu như : Sơn dầu, chất tẩy rửa, điều chế dược phẩm, sản xuất bật lửa,…

Làm dung môi pha sơn

Xăng Nhật là loại xăng có mùi thơm đặc trưng, được sử dụng nhiều để làm dung môi pha loãng sơn, keo, mực in… Dung môi này đem lại hiệu quả vượt trội hơn so với khi dùng các loại dung môi khác.

Chúng dùng để pha các loại sơn dầu, sơn nước sẽ có tác dụng tạo ra một lớp màng sơn láng mịn và sáng bóng, có độ dàn đều tương đối và khả năng chống nấm mốc, chống ẩm cực cao.

Khi sử dụng Butyl Acetate còn được kết hợp với N-Butanol, có tác dụng làm tăng khả năng chống  đục cho các hợp chất khác. Và tăng khả năng hòa tan trong nhiều trường hợp, đồng thời giảm độ nhớt của dung dịch.

Là loại dung môi thích hợp cho một số phản ứng như : tổng hợp các chất keo Ethylene N-Diallyl và Trialkylamine Oxit.

Làm chất tẩy rửa

Khi nhắc đến loại xăng nhân tạo này ta không thể bỏ qua công dụng lớn nhất của nó là dùng để tẩy rửa. Bởi khả năng làm sạch cực mạnh, cho phép nó được sản xuất làm chất tẩy rửa. Nó có thể đánh bay những vết bẩn khó nhằn nhất như keo 502, keo con chó, xi măng, vết băng dính, vết dầu mỡ,…

Do đó, chúng được xem là hóa chất tẩy rửa số 1 trên thị trường. Và được dùng nhiều trong sinh hoạt lẫn công nghiệp, nông nghiệp, dích vụ,…

Sản xuất dược phẩm

Dòng xăng nhân tạo này được sử dụng trong việc sản xuất Penicillin. Nhờ Sec-Butyl Acetate có đặc tính là duy trì khả năng thẩm thấu rất tốt. Nên được sử dụng làm thành phần để hỗ trợ cho sự hấp thu thuốc nhanh chóng, an toàn hơn.

Nó còn được làm dung môi chiết tương tự như Propanol, Acid acrylic hoặc làm chất chưng cất.

Trong lĩnh vực sản xuất van nước, van công nghiệp

Đối với ngành van nước và van công nghiệp, ta sử dụng xăng thơm để pha loãng sơn. Mỗi sản phẩm van nước khi đến tay người tiêu dùng được sơn phủ epoxy chống thấm, chống bụi, chống ăn mòn giúp tạo lớp màng bảo vệ.

Khi đó, ta pha sơn với xăng thơm sẽ tạo ra một lớp sơn đều màu, láng mịn, sáng bóng, nhanh khô. Đồng thời, hỗ trợ gia tăng công dụng chống ẩm, chống nấm mốc, ăn mòn cao hơn.

Một trong những ưu điểm nữa của xăng thơm là khử bớt mùi sơn khó chịu mà thay vào đó là mùi dễ ngửi hơn, tương tự như mùi dầu chuối. Cụ thể, nó được ứng dụng trong sản xuất van bi, van bướm, van cầu, van cổng, van cổng dao,…

Sản xuất bật lửa

Được biết đến là một loại xăng sạch, không tạo khói đen, không chì, không có dung môi công nghiệp. Dung dịch không gây nên bất cứ tổn hại nào đến sức khỏe của con người…nên nó được sử dụng nhiều trong các loại bật lửa.

Ví dụ cụ thể như được sử dụng trong sản xuất các loại bật lửa, đặc biệt là bật lửa Zippo bởi tính an toàn cao, không chứa chì, không tạo khói gây ảnh hưởng đến sức khỏe người sử dụng khi dùng lâu dài.

Xăng thơm có gây hại cho con người không

Đây là câu hỏi thắc mắc chung của rất nhiều người? Vậy xăng Nhật có độc hại không? Câu trả lời là có, nhưng nó không ảnh hưởng lớn đến sức khỏe người dùng nếu ta biết cách sử dụng và chủ động phòng tránh cho bản thân.

Bạn biết không, nói đến hóa chất thì đa phần chúng đều có hại nhưng ở những mức độ khác nhau. Không phải hóa chất nào cũng xấu, thậm chí nó còn có thể mang lại lợi ích tốt cho bản thân chúng ta.

Nếu so sánh xăng thơm với các loại hóa chất thông thường, thì thực tế chúng khá an toàn. Không có nồng độ gây hại cao. Vậy nên, bạn hãy cứ yên tâm sử dụng và không quên trang bị những dụng cụ bảo hộ an toàn cho chính mình nhé!

Lưu ý sử dụng dung môi an toàn

Xăng thơm là dung môi nhân tạo như nhiều loại hóa chất khác. Chúng tiềm ẩn những nguy cơ gây hại khó lường và khó để có thể dự đoán trước được. Vì vậy, bạn cần hết sức chú ý khi tiếp xúc. Về cơ bản thì loại xăng thơm này không có nồng độ độc hại cao. Nhưng ta cũng không thể lơ là, chủ quan khi sử dụng.

Do đó, bạn cần đảm bảo an toàn cho chính mình bằng cách lưu ý một số vấn đề cụ thể như sau :

1.Nếu tiếp xúc trực tiếp là hít phải nó trong khoảng thời gian ngắn với nồng độ thấp thì gần như không gây hại và rất ít gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng.

2.Nếu bạn hít xăng thơm trong thời gian dài, liên tục và nồng độ cao có thể làm bạn hoa mắt, chóng mặt, buồn nôn,…

3.Khi loại xăng này trực tiếp tiếp xúc với da có khả năng gây ra các triệu chứng dị ứng như khô da, mẩn ngứa, đỏ ửng.

4.Nếu nó tiếp xúc với mắt của chúng ta sẽ làm khô mắt, đỏ mắt,…

Vậy nên, để đảm bảo an toàn cao nhất, người ta khuyến cáo nên trang bị các dụng cụ và đồ bảo hộ cần thiết như :

• Sử dụng khẩu trang kháng chuẩn, khẩu trang chuyên dụng theo đúng quy định.
• Trang bị đồ bảo hộ, gang tay, quần áo…
• Hạn chế ở gần hoặc ngửi xăng thơm trong một thời gian quá dài và đậm đặc sẽ dễ gây các tác dụng phụ với cơ thể như chóng mặt, buồn nôn, đau đầu,…
• Nên tránh tiếp xúc trực tiếp da, mắt với hoá chất này bởi vì có khả năng gây dị ứng, mẩn ngứa, rát đỏ trên da và một số biến chứng nguy hiểm khác.
• Hãy mặc đồ bảo hộ trước khi sử dụng để đảm bảo an toàn tối đa.
• Không nên để xăng thơm ở các nơi ẩm ướt hay dễ bắt lửa, gần nguồn điện,.. vì rất dễ xảy ra hoả hoạn, cháy nhà,…Nó sẽ gây ra những hậu quả xấu khó khắc phục.

Trong quá trình sử dụng xăng thơm, nếu bạn có bất kì biểu hiện nào không tốt. Sau khi tiếp xúc hoặc để hóa chất này dính vào da và mắt cần rửa ngay bằng nước sạch. Sau đó, đến ngay cơ quan y tế gần nhất để được kiểm tra và theo dõi để bảo vệ sức khỏe.

Xăng thơm là chất dễ cháy và bắt lửa cực nhanh. Bởi vậy, cần bảo quản chất này ở nơi thoáng mát, tránh ánh sáng mặt trời và các nguồn lửa. Bên cạnh đó tuân thủ tốt, nghiêm ngặt các nguyên tắc về phòng cháy chữa cháy khi sử dụng hóa chất này.

Cách bảo quản xăng thơm

Xăng thơm nói riêng và tất cả các loại hoá chất khác nói chung, đều có những tính chất khác nhau và cần được bảo quản ở những điều kiện quy định để giữ gìn chất lượng của chúng. Cũng như đảm bảo an toàn cho tính mạng, sức khỏe, tài sản của người sử dụng.

• Cất giữ sản phẩm những vị trí thông thoáng gió.

• Tránh ánh nắng mặt trời, hoặc nguồn nhiệt, nguồn điện trực tiếp.

• Trong quá trình cất giữ cần đóng kín tránh để thoát hơi ra ngoài gây độc xung quanh, ta có thể hít phải khi chúng khuếch tác trong không khí.

• Duy trì nhiệt độ trong thùng chứa ở mức khoảng 30 độ C là hợp lý nhất.

• Nếu như không sử dụng xăng thơm nữa, hãy đóng chặt thùng chứa, tránh để thoát hơi ra bên ngoài.

• Không được sử dụng khí nén để đổ đầy, tháo ra hoặc xử lý, sẽ rất mất an toàn.