Cập nhật lần cuối ngày: 14/11/2023
Ô nhiễm môi trường đang là một vấn đề mà không ai không biết đến, đây còn được coi như một tệ nạn toàn cầu có thể gây ra những hậu quả nặng nề không chỉ cho con người mà còn liên lụy đến cả Trái Đất. Hãy cùng theo chân mình tìm hiểu xem ô nhiễm môi trường nó như thế nào và cùng nhau áp dụng các biện pháp để bảo vệ môi trường qua bài viết dưới đây nhé!
Ô nhiễm môi trường là gì?
Vấn đề ô nhiễm môi trường đang càng ngày càng phát triển mạnh mẽ trên toàn thế giới không chỉ riêng đất nước Việt Nam chúng ta. Nó đang là một vấn đề gây nhức nhối cho mỗi quốc gia, bởi mỗi nơi đều gặp ít nhất một vấn đề về ô nhiễm môi trường. Không có ô nhiễm không khí thì ô nhiễm nguồn nước, ô nhiễm đất, ô nhiễm tiếng ồn,…
Là một hiện tượng Môi trường thiên nhiên đang sạch sẽ bỗng nhiên bị vấy bẩn cùng với đó là các tính chất vật lý cũng như sinh học, hóa học đều bị thay đổi gây nhiều tác hại trực tiếp đến sức khỏe của con người và các sinh vật sống trong tự nhiên.
Ô nhiễm môi trường chủ yếu là do các chất xả thải của con người trong đời sống, sinh hoạt hàng ngày. Bên cạnh đó, môi trường bị ô nhiễm một phần cũng là do tác động từ thiên nhiên theo một hướng tiêu cực, điển hình nhu Việt Nam chúng ta đang cập nhật về sự biến đổi khí hậu.
Để đưa ra được phương pháp bảo vệ môi trường chúng ta cần phải nhắc tới rất nhiều vấn đề, rất nhiều nguyên nhân, từ chủ quan đến khách quan, từ ý thức đến luật pháp xã hội và từ con người tới thiên nhiên. Tất cả đều mang theo những sự khó khăn, trắc trở cho mỗi người thực hiện.
Mức độ nghiêm trọng của ô nhiễm môi trường ngày càng rõ rệt và ngày càng tăng. Nó không chỉ ảnh hưởng đến thiên nhiên mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống, sức khỏe và chất lượng cuộc sống của con người. Ngoài ra nó còn gây ra sự biến đổi khí hậu đột ngột gây thiên tai, bão, lũ lụt,…
Ô nhiễm môi trường để lại nhiều tác hại nặng nề không chỉ trực tiếp mà còn có sức ảnh hưởng gián tiếp đến cuộc sống. Nó đã làm biến đổi khí hậu, biến đổi hệ sinh thái, làm băng tan, nước biển dâng cao, đất ngập mặn khó trồng trọt,… tất cả chứng minh cho sự biến đổi khí hậu gây hiệu ứng nhà kính đều bắt nguồn từ sự ô nhiễm môi trường.
Các biểu hiện cho biết môi trường đang bị ô nhiễm
Các hiện tượng lạ thường xảy ra xung quanh chúng ta một phần là do quá trình ô nhiễm môi trường ngày càng tăng. Hiện nay, mức độ ô nhiễm môi trường ở nước ta đang rơi vào tình trạng báo động, hầu hết đều xảy ra ở mọi tỉnh thành nhất là ô nhiễm bầu không khí và ô nhiễm nguồn nước.
Mới đây, đo được chỉ số từ AQI cho thấy mức độ ô nhiễm của nước ta đang nằm ở mức độ trung bình đến có hại thậm chí có thể lên rất hại. Đặc biệt, nguy hiểm nhất là khi chúng ta rơi vào tình trạng rất có hại có thể nguy hiểm đến tính mạng khi bản đồ đo được nhảy sang màu tím.
AQI – Chỉ số đo lượng không khí.
Màu xanh: Ở trạng thái tốt
Màu vàng: Ở trạng thái bình thường
Màu cam: Có hại
Màu đỏ đậm: Rất hại
Màu tím: Rất có hại
Màu nâu: Nguy hiểm
Như vậy đã cho chúng ta thấy hiện nay càng ngày càng nhiều các nhà máy xí nghiệp được hình thành mà chưa có sự giám sát chặt chẽ trong các khâu xử lý chất thải. Dẫn đến lượng chất thải được xả ra thị trường ngày càng nhiều và chưa có cách xử lý.
Các kiểu ô nhiễm môi trường chính mà đi đâu cũng gặp phải đó là: Ô nhiễm nguồn nước, Ô nhiễm bầu không khí, Ô nhiễm đất đai,… Quá trình ô nhiễm môi trường được thực hiện xung quanh con người chúng ta, rất ít người có thể nhận biết được điều này còn đa số không thể nhận biết quá trình diễn ra ô nhiễm.
Nói là không thể nhận biết thì cũng chưa hẳn là đúng bởi vì sau một thời gian nhất định chúng ta vẫn có thể nhận biết chính xác được kết quả ô nhiễm môi trường. Quá trình ô nhiễm môi trường thường có biểu hiện như:
- Nhiệt độ Trái Đất tăng lên
- Xuất hiện băng tan ở 2 cực
- Nước biển dâng cao
- Bị xâm chiếm đất liền
- Tình trạng sạt lở ở ven đồi, ven sông ngày càng nhiều
- Nắng mưa thất thường, lúc nóng, lúc lạnh. Khó lường trước được sự việc
- Sâu bệnh phát triển, khó tiêu diệt tận gốc
- Càng ngày nguồn nước càng khan hiếm
- Con người xuất hiện nhiều bệnh tật
- Xuất hiện lũ lụt, hạn hán
- Tầng ozon bị thủng trầm trọng
- Đất ngập mặn ngày càng xuất hiện nhiều
- Xuất hiện nhiều loại dịch bệnh chưa có cách điều trị triệt để
Tại sao môi trường lại trở nên ô nhiễm nặng nề
Môi trường trong sạch bấy lâu nay tự nhiên bị ô nhiễm là do rất nhiều các nguyên nhân dẫn đến sự việc này. Cũng có một phần do sự tác động của con người, một phần do thiên nhiên tạo ra và cũng có một phần do sự tác động của bên ngoài tới môi trường sống của chúng ta. Cụ thể,
Thứ nhất – Do các yếu tố tự nhiên
Chất lượng của dòng nước bị giảm sút nặng nề do sự sạt lở đất ở các vùng đồi núi, ven sông cuốn vào các vùng nước bùn, đất, mùn,… Bên cạnh đó kèm theo khói bụi rơi xuống từ nước mưa khi đang trong đợt núi lửa phun trào.
Các chất dễ gây ung thư cho con người như Asen, Fluor và các chất kim loại nặng,… đang dần dần hòa tan vào dòng nước sinh hoạt của chúng ta gây ra hiện tượng ô nhiễm nguồn nước. Ngoài ra hiện tượng này còn do các xác chết trôi nổi trên mặt nước hoặc sự phân hủy của xác chết sẽ biến đổi thành các chất hữu cơ ngấm dần xuống mặt đất, sau một thời gian sẽ tới mạch nước ngầm, loại nước mà chúng ta sinh hoạt hàng ngày.
Đặc biệt là đối với các hệ thống liền mạch như ao hồ, kênh rạch,… khi lũ lụt ập đến, các rác thải sẽ rất dễ dàng bị cuốn trôi và phát tán nhanh chóng. Đến lúc đấy chúng ta rất khó kiểm soát, khống chế, dần dần sẽ gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng.
Thứ hai – Do tác động của con người
Do tác động của con người sẽ có 3 yếu tố gây ô nhiễm môi trường đó là: Chất thải sinh hoạt hàng ngày, Chất thải nông nghiệp và chất thải công nghiệp.
Chất thải sinh hoạt hàng ngày
Mỗi ngày, việc sử dụng nước để sinh hoạt của mỗi người là khác nhau tùy vào mức độ sinh hoạt và mức độ làm việc của mỗi người, mỗi nơi mà mức độ sử dụng nước nhiều hay ít. Tuy nhiên, do sự sử dụng nước ngày càng tăng nên các chất thải được xả ra môi trường cũng ngày càng nhiều.
Các thành phần chứa trong dong chất thải này đều là các chất có hại như dầu mỡ, vi khuẩn và các chất dễ phân hủy. Thông thường các chất này đang không được xử lý mà sẽ được thải ra cùng dòng nước tới trực tiếp các nơi như ao, hồ, sông, suối,…
Chất thải nông nghiệp
Ở đây ô nhiễm môi trường bắt nguồn từ các chất thải của các gia súc, gia cầm như phân, nước tiểu, ngoài ra còn thêm các phân bón, hóa chất,… cho cây cối. Tất cả đều ảnh hưởng và gây ô nhiễm trực tiếp đến các nguồn nước mặn và nguồn nước ngầm.
Chất thải công nghiệp
Công nghiệp hóa, Hiện đại hóa luôn là xu hướng phát triển của tất các quốc ra, xuất hiện trong suy nghĩ từ rất lâu cho đến nay vẫn đang không ngừng phát triển. Chính vì thế nên các nhà máy xí nghiệp cũng dần dần hình thành từ đây, tuy nhiên con người vẫn chưa biết đến hậu quả mà nó mang đến.
Lượng chất thải từ các hoạt động này đang vô cùng lớn, không chỉ gây ra ô nhiễm không khí mà đôi khi các chất thải này còn gây ra ô nhiễm nguồn nước. Tất cả đều gây hại đến sức khỏe của con người.
Thứ ba – Do chất thải từ các phương tiện giao thông
Trọng cuộc sống hiện đại ngày nay thì phương tiện giao thông chắc hẳn không còn xa lạ gì đối với con người chúng ta. Tuy nhiên, các chất thải từ các phương tiện giao thông này đang chiếm vị trí hàng đầu và cũng là nguyên nhân chính gây ra ô nhiễm môi trường.
Trong đó, các phương tiên gây ô nhiễm môi trường lớn nhất chắc hẳn là các phương thiện tham gia giao thông như xa mô tô, xe gắn máy, bởi vì 2 dòng xe này đang đang chiếm tỉ lệ sử dụng phổ biến hiện nay. Vì vậy, các chuyên gia đã đưa ra nhận định về việc sử dụng các loại xăng, dầu Diesel làm nhiên liệu thì quá trình hoạt động sẽ phát sinh ra nhiều loại khí độc như: VOC, Benzen, Toluen,…
Thứ tư – Do các chất thải ở các xí nghiệp, nhà máy
Do chất thải ngày càng lớn cộng thêm chi phí đầu tư và xây dựng các thiết bị, các khu ứng dụng xử lý chất thải quá lớn cho nên rất ít hoặc không có công ty nào áp dụng phương án này. Cũng có một vài công ty áp dụng nhưng lượng chất thải xả ra môi trường vẫn đang còn tiếp tục diễn ra do đã nói lượng chất thải ngày càng nhiều, không thể xử lý hết được.
Thứ năm – Do các chất độc hóa học có chứa trong các chất bảo vệ thực vật
Các loại thuốc bảo vệ thực vật, thuốc trừ sâu đều chứa các thành phần gây ô nhiễm môi trường, đặc biệt, các vỏ chai, lọ dùng để đựng các loại thuốc này đều được người sử dụng vứt lung tung, thậm chí còn vứt thẳng xuống nước. Khi đó, lượng hóa chất còn bám trên thành chai, lọ sẽ được hòa cùng vào dòng nước, ngấm trực tiếp vào đất gây ô nhiễm môi trường.
Thứ sáu – Do sử dụng các nguyên liệu hóa thạch để nung nấu
CO2 cũng chính là một nguyên nhân chính gây ra hiệu ứng nhà kính, còn được coi như là một sự ô nhiễm khí hậu tồi tệ nhất. Hiện này, nồng độ CO2 trong bầu khí quyển ngày một tăng do sự sử dụng nhiên liệu hóa thạch để nung nấu, tạo ra hàng hàng trăm hàng nghìn tấn CO2 được thải ra môi trường hàng năm.
Chính vì thế chúng ta cần có những biện pháp để giảm tải việc sử dụng các nguyên liệu này gây ô nhiễm môi trường.
Cuối cùng – Do các chất phóng xạ ảnh hưởng đến Trái Đất
Trái Đất cũng như môi trường chúng ta được hình thành từ các vụ nổ hạt nhân cộng thêm chiến tranh và không thể thiếu đó là quá tự nhên như phân rã phóng xạ của Radon. Thế cho nên, việc các chất phóng xạ gây ô nhiễm môi trường cũng là một vấn đề hoàn toàn do tác động từ bên ngoài đến môi trường.
Các loại ô nhiễm môi trường thường gặp hiện nay
Trong đời sống hiện nay, con người chúng ta đã phải đối đầu với nhiều loại ô nhiễm môi trường khác nhau, có thể xuất hiện trên khắp các tỉnh thành trên thế giới. Mỗi nơi đều gặp không nhiều thì cũng có 1 vài vấn đề ô nhiễm môi trường như:
Ô nhiễm môi trường đất
Là hậu quả của việc con người làm thay đôi hoạt động của các nhân tố sinh thái, vượt qua giới hạn sinh thái. Môi trường đất là khoảng không gian sống và cư trú của con người, nếu như môi trường này bị ô nhiễm sẽ là một điều đáng lo ngại và dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng đến sức khỏe, đời sống con người.
Ô nhiễm môi trường nước
Hiện nay, hiện tượng ô nhiễm môi trường nước là do quá trình biến đổi các tính chất vật lý, sinh học cũng như hóa học theo những chiều hướng tiêu cực. Xuất hiện các vật thể lạ ở dạng lỏng, rắn trong nguồn nước có thể ảnh hưởng và gây hại trực tiếp đến con người và các sinh sống.
Ô nhiễm môi trường không khí
Là sự biến đổi các thành phần trong bầu không khí hoặc có thể do sự xuất hiện của các chất lạ không trong sạch trong bầu không khí. Những hiện tượng này biểu hiện cho sự ô nhiễm môi trường không khí, có thể gây mùi khó chịu hoặc có thể ảnh hưởng đến tầm nhìn của chúng ta khi nhìn các vật thể ở xa.
Nguyên nhân, hậu quả và biện pháp khắc phục ô nhiễm môi trường
Ô nhiễm môi trường | Nguyên nhân | Hậu quả | Biện pháp khắc phục |
Môi trường đất | – Các chất đốt xong ( Tro, than ). – Nước thải không qua quá trình xử lý. – Thuốc bảo vệ thực vật, thuốc hóa học. | – Đất nhiễm phèn, nhiễm mặn. – Ảnh hưởng lớn đến hệ sinh thái. – Ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe con người. | – Nghiêm cấm việc xả chất thải và các chất độc hại ra ngoài môi trường. – Giảm tải việc sử dụng quá nhiều thuốc bảo vệ thực vật, thuốc hóa học – Giảm tải việc sử dụng phân khoáng. – Kết hợp Nông – Lâm – Ngư nghiệp vào trong hoạt động sản xuất. – Nâng cao ý thức của mỗi người về việc bảo vệ môi trường. – Sử dụng nhiệt độ để loại bỏ các chất độc hại ra khỏi môi trường đất. – Sử dụng các sản phẩm hữu cơ. |
Môi trường nước | – Sự cố tràn dầu và các loại hóa chất. – Các chất thải chưa được xử lý từ các nhà máy xả ra sông, ra biển. – Các loại thuốc trừ sâu, thuốc hóa học còn đọng lại trên thành chai, lọ được vứt xuống nước ( Ao, ruộng,…). – Nước thải sinh hoạt được thải ra ngoài từ các khu dân cư ven ao, hồ, sông, suối. | – Suy giảm hệ miễn dịch. – Trong nước có các chưa qua xử lý có chứa các chất độc hại gây ra nhiều bệnh tật cho cơ thể như tim mạch, đường ruột, thậm chí là ung thư. – Ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của con người. – Đói, nghèo, không có đủ nước để sinh hoạt do nguồn nước bị bẩn. – Một số nơi phải xây dựng bể chứa nước sinh hoạt với chi phí khá là lớn. | – Tuyên truyền việc bảo vệ môi trường đến khắp người dân mọi miền trên đất nước. – Bổ sung thêm các luật lệ về bảo vệ môi trường. – Cơ quan chức năng nên kiểm tra thường xuyên các công ty, đừng vì một vài lợi nhuận mà làm cho bầu không khí trở nên không trong sạch. – Sử dụng các hệ thống lọc để có thể loại bỏ các chất độc hại. |
Môi trường không khí | – Khai thác và sử dụng than đá, dầu mỏ, khí đốt vô tội vạ. – Do bụi từ các phương tiện giao thông như xe máy, ô tô,… – Các chất thải từ các nhà máy xí nghiệp. | – Gây sự khó thở và tầm nhìn của con người bị hạn chế. – Gây nhiều bệnh tật về hô hấp cho con người. – Tạo ra những cơn mưa axit rất có hại cho cây cối và con người. – Gây hiệu ứng nhà kính. – Gây thủng tầng Ozon. | – Nâng cao ý thức bảo vệ môi trường của mỗi người dân. – Nâng cao tinh thần và trách nhiệm trồng cây, gây rừng. – Đầu tư và sử dụng các phương tiện ký thuật hiện đại. – Xây dựng các khu xử lý chất thải cho các nhà máy xí nghiệm. |
Kết luận
Như vậy, ô nhiễm môi trường đang là một vấn đề nghiêm trọng đối với toàn thế giới không chỉ riêng mình Việt Nam chúng ta. Thế cho nên việc bảo vệ môi trường là việc chung của toàn thế giới không phải việc riêng của một quốc gia nào cả.
Bảo vệ ô nhiễm môi trường không chỉ là nhiệm vụ mà còn là trách nhiệm của mỗi người trên khắp thế giới. Nâng cao ý thức của mỗi người về việc bảo vệ môi trường như vứt rác đúng nơi quy định, hạn chế sử dụng các chất tẩy rửa, sử dụng tiết kiệm điện, hạn chế sử dụng túi nilon,… Mỗi lứa tuổi, mỗi thế hệ đều có thể góp phần bảo vệ môi trường tạo ra bầu không khí Xanh – Sạch – Đẹp.